Utkasting ved leige av bustad
For at utleigar skal kunne krevje utkasting, må det finnast tvangsgrunnlag. Utleigar kan aldri kaste ut leigetakar på eiga hand.
Kva kan vere grunnlag for utkasting?
For at utleigar skal kunne krevje utkasting, må det finnast tvangsgrunnlag. Det finst fleire mogelege tvangsgrunnlag:
- Skriftleg avtale som seier at tvangsfråviking kan krevjast når leiga ikkje blir betalt. Dette må avtalast skriftleg mellom leigar og utleigar i samband med inngåing av husleigekontrakten. Med ein slik utkastingklausul i kontrakten kan utleigar gå direkte til namsmannen viss leiga ikkje blir betalt.
- Utkastingklausul som leigetakar og utleigar avtaler ved inngåing av ein tidsbestemt kontrakt. Når leigeavtalen opphøyrer etter for eksempel 3 år, kan utleigar gå til namsmannen viss leigetakar ikkje flyttar som avtalt, utan å gå vegen om domstolane.
- Oppseiing i leigeforhold etter husleigelova. Når oppseiinga er lovleg og leigetakaren ikkje har protestert skriftleg til utleigaren mot oppseiinga innan fristen på éin månad, eller når utleigaren har reist sak mot leigetakaren og retten ikkje har sett oppseiinga til side.
- Vesentleg misleghald av leigeavtalen. Om leigetakar har ramponert leilegheita, fleire gongar unnlate å betale, har store ubetalte husleiger eller det er gjort liknande vesentlege brot på leigeavtalen, og misleghaldet vedvarer trass åtvaringar frå utleigaren, vil utleigar kunne ha grunnlag for å heve leigeavtalen. Har utleigar rett til å heve avtalen, kan han krevje utkasting dersom leigetakar ikkje flyttar frivillig.
Kan huseigar sjølv kaste ut leigetakar?
Utleigaren kan aldri på eiga hand kaste ut leigetakaren, til dømes ved fysisk å fjerne leigetakaren sine møblar og innbu, bytte ut låsar eller på andre måtar fysisk hindre leigetakaren tilgang til bustaden.
Det er berre namsmannen/politiet som kan kaste ut ein leigetakar etter at saka har vore avgjort i domstolane, eller på grunnlag av eit særleg tvangsgrunnlag som leigetakar ikkje har protestert på.
Korleis unngå utkasting?
1. Klag til utleigar
Dersom leigetakar er ueinig i grunnlaget for utkastinga, bør han protestere til utleigar. Dette er særleg aktuelt når grunnlaget er oppseiing eller påstand om heving.
Er grunnlaget betalingsmisleghald, kan leigetakar unngå utkastinga ved å gjere opp for seg. Betal ubetalt leige, renter og gebyr. Då kan ikkje namsmannen gjennomføre utkastinga.
2. Klag til Husleigetvistutvalet
Viss de ikkje kjem til semje kan du ta saka vidare til Husleigetvistutvalet.
Viss saka er komen til namsmannen og namsmannen finn at grunnlaget for utkastinga er gyldig, har du ikkje moglegheit til å stanse utkastinga.
Det er difor avgjerande at du reagerer når du får varselet om tvangsfråviking (utkasting) frå utleigar.
Innhaldet er omsett til nynorsk ved hjelp av kunstig intelligens og kvalitetssikra av Forbrukarrådet.