Læringsbrett
Har barnet ditt hatt eit uhell med læringsbrettet frå skulen? Finn dine rettar og når du eventuelt er ansvarleg.
Om læringsbrett
Info om læringsbrett
Mange skular har læringsbrett (iPad o.l.) som hjelpemiddel. Elevane får òg utdelt tilbehøyr som ladar og deksel. Dei føresette må signere på ein kontrakt før læringsbretta blir levert ut. Kontraktane varierer i innhald og utforming, men har nokre viktige delar:
- Informasjon om kva for produkt som er levert ut (type nettbrett)
- Reglar om skikk og bruk
- Reglar om ansvar ved skadar på læringsbrettet
Eit læringsbrett er høgteknologisk utstyr, og vil kunne bli øydelagt eller utslitt ved vanleg bruk. Foreldre må difor vere klare over når dei kan bli økonomisk ansvarlege for skadar på læringsbrettet.
Erstatningsansvar følgjer av lova, og skulen kan ikkje praktisere erstatning strengare enn det lova legg opp til.
Skulane praktiserer eigenandel ved skade på læringsbrett og tilbehøyr. Satsen varierer frå eit par hundrelappar til fleire tusen kroner. Det er ofte forskjellig eigenandel for skadar på sjølve læringsbrettet og tilbehøyr som ladar og deksel.
Ein eigenandel er òg å rekne som erstatning. Dersom barnet ikkje er erstatningsansvarleg, skal verken barnet eller foreldra betale eigenandel.
Læringsbrett er omfatta av gratisprinsippet som gjeld i grunnskulen. Det er ingen forskjell på ei lærebok og eit læringsbrett, når det gjeld økonomisk ansvar.
Har foreldre erstatningsansvar?
Viss barnet er ansvarleg for skade på eit læringsbrett, kan foreldra bli ansvarlege med inntil 5000 kroner. Dette gjeld for barn under 18 år, som dei bur saman med og har omsorga for.
Skaden må ha komi av at barnet har skadd læringsbrettet anten ved uforsiktig bruk (aktlaust) eller med vilje, for at foreldra skal bli ansvarlege. Det skal meir til for at eit barn blir ansvarleg enn ein vaksen.
Barns erstatningsansvar
Barn kan bli økonomisk ansvarlege dersom læringsbrettet blir skadd på grunn av uforsiktig bruk (aktlaust) eller med vilje (forsett). Dersom barnet bevisst går inn for å skade læringsbrettet, vil det måtte betale for skaden.
Det skal meir til for at eit barn blir ansvarleg for skadar enn ein vaksen. Vurderinga av om barnet har vore uforsiktig ("aktlaust") med læringsbrettet skal ta utgangspunkt i barnets alder og utvikling.
Det er skulen som må bevise at barnet har handla slik at det blir ansvarleg for skaden på læringsbrettet. Skulen må òg bevise at det er samanheng mellom barnets handlingar og skaden. Viss skulen berre viser til sjølve skaden, er ikkje bevisbyrda oppfylt. Det barnet har gjort må òg bevisast.
Uhell
Ei viktig avgrensing er mot det vi kallar hendeleg uhell - rett og slett uhell eller ulukker. Dersom læringsbrettet blir skadd som følgje av eit hendeleg uhell, så blir verken barnet eller foreldra ansvarlege. Risikoen for at det kan skje eit slikt uhell med eit skjørt produkt som eit nettbrett er stor når barn ned til 6-årsalderen skal bruke dei.
Døme på hendelege uhell
- Barnet har læringsbrettet i sekken, og dett på ein glatt skuleveg. Dersom fallet skadar læringsbrettet, er ikkje barnet ansvarleg.
- Barnet legg frå seg sekken i klasserommet og når barnet kjem tilbake er sekken blitt ramponert, og nettbrettet inni har blitt skadd. Dette er noko som kan skje i ein skulesamanheng, og vil ikkje utløyse erstatningsplikt.
- Barnet har læringsbrettet på pulten, og det fell i golvet. I eit klasserom med 30 barn er det ein nærliggjande risiko at dette kan skje, og slike hendingar må òg sjåast på som hendelege uhell.
- Barnet oppdagar at læringsbrettet er skadd utan at det har ei forklaring på kvifor. Høgteknologisk utstyr som dette kan lett bli skadd, og skaden i seg sjølv er ikkje nok til å påleggje barnet ansvar.
Dersom barnet bevisst går inn for å skade læringsbrettet, vil det som oftast bli ansvarleg for skaden.
Døme på når barnet er ansvarleg
- Demontering av læringsbrettet for å sjå korleis det ser ut inni
- Bruk av læringsbrettet som balltre, racket, frisbee, spade o.l.
- Nedsenking i vatn, snø, sand o.l.
Jo yngre barnet er, jo meir skal til for at barnet blir ansvarleg. For barn under skulealder vil det vanlegvis ikkje bli pålagt erstatningsansvar. Fram til dei blir tenåringar skal det mykje til før barn blir ansvarlege som følgje av uforsiktigheit.
Ungdommar over 15 år, dvs. over den strafferettslege lågaldaren, vil ha eit erstatningsansvar som stort sett vil vere det same som for vaksne. Hendelege uhell kan likevel framleis skje med både ungdommar og vaksne.
Sjølv om barnet er ansvarleg for skaden, kan ei konkret rimelegheitsvurdering medføre at det ikkje er høve til å påleggje barnet eller foreldra eit økonomisk krav. I ei slik vurdering må skulen sjå på barnet og foreldra sin økonomi samt heile situasjonen, og vurdere om det er fornuftig å påleggje barnet og foreldra å betale for læringsbrettet.
Kva viss skulen ber deg betale for øydelagt læringsbrett?
Ikkje betal kravet, men be om grunngiving og vis til denne nettsida. Understrek at hendelege uhell ikkje utløyser erstatningsplikt.
Påpeik særleg at skulen må bevise at barnet minst handla uforsiktig. Det skal i praksis veldig mykje til før unge barn blir ansvarlege som følgje av uforsiktigheit.
Be skulen kontakte kommuneadvokaten for ei vurdering av saka.
Til deg som er elev
Du må passe på læringsbrettet du har fått frå skulen. Hugs at du låner det, og må levere læringsbrettet tilbake. Det er ikkje ein leike, og skal ikkje brukast som det.
Om du er uheldig og læringsbrettet blir øydelagt, fortel foreldra dine kva som har skjedd. Om du har vore uheldig så skal verken mamma eller pappa betale for det. Skulen skal vere gratis.
Om du føler deg trist og lei fordi læringsbrettet har blitt øydelagt, så kan du snakke med helsesjukepleiaren din eller med foreldra dine. Du kan òg ringje til Rettssenteret om du vil snakke med nokon.
Mamma eller pappa kan òg ringje Forbrukarrådet om dei vil snakke med nokon om øydelagt læringsbrett. Vi kan gje råd dersom skulen meiner foreldra dine må betale for det øydelagde læringsbrettet.
Innhaldet er omsett til nynorsk ved hjelp av kunstig intelligens og kvalitetssikra av Forbrukarrådet.