Pakkereise

Dette er ei pakkereise

Pakkereiser omfattar både tradisjonelle charterturar og arrangement som består av minst to av følgjande element:

• persontransport, som flyreiser og ferjeturar
• innkvartering, som hotell og hytter
• utleige av køyretøy som krev førarkort A eller høgare
• andre turisttenester

Turen blir òg rekna som ei pakkereise dersom:

• pakken er kjøpt samla eller
• reisetenestene er bestilte frå ulike tilbydarar innanfor ein 24-timersperiode, der bestillingsprosessen er samanhengande ved at kunde- og betalingsinformasjonen din automatisk blir overført til tilbydarane.
• Reiser presenterte, annonserte eller kjøpte på ein spesiell måte, vil utgjere ei pakkereise dersom to ulike reisetenester blir lagde i ei handlekorg på ei nettside før ein betaler – eller dersom minst to ulike reisetenester blir tilbydde til ein samla pris eller blir selt som «pakkereise»

For å reknast som ei pakkereise må reisa anten vare i over 24 timar, eller inkludere minst ei overnatting.

Dette er ei «samansett reise»

Ved samansett reise kjøper du fleire reisetenester, men du avtaler og betaler for den enkelte tenesta separat. Eit samansett reisearrangement kan bli danna på to måtar:

• Det blir rekna som ei samansett reise viss du vel og betaler for minst to ulike reisetenester til same reise, på eitt og same besøk på ei nettside eller i ein butikk.

• Du har kjøpt ei samansett reise dersom ein næringsdrivande på ein målretta måte formidlar tilbod om kjøp av enda ein reisetjeneste frå ein annan næringsdrivande, vis du kjøper denne reisetjenesta mindre enn 24 timar etter at du kjøpte den første.
  

Sjekk om du har avbestillingsvern

Arrangøren skal opplyse om at du kan til å teikne eiga avbestillingsforsikring, slik at du lett kan avbestille reisa ved plutseleg og alvorleg sjukdom. Viss du allereie har vanleg reiseforsikring eller har betalt reisa med kredittkort, kan det vere verd å sjekke om du allereie har eit avbestillingsvern. I mange tilfelle er du best dekt med ei heilårs reiseforsikring. Ei reiseforsikring skal mellom anna dekkje sjukdom på feriestaden, heimreise, avbestilling og tjuveri. Ynskjer du å samanlikne prisar og vilkår på reiseforsikringar, kan du trygt gjere det på Forbrukarrådet si nettside for samanlikning av forsikringar: Finansportalen.no:

Avbestilling og krav om refusjon

Du kan avbestille ei pakkereise heilt fram til avreise mot eit rimeleg gebyr. Dette gebyret kan auke etter kvart som avreisa nærmar seg. Du skal få opplysningar om dette i forkant av kjøpet i pakkereiseavtalen. Samansett reise har ikkje avbestillingsrett, med mindre tilbydar sjølv vel å tilby det.

Viss det oppstår ekstraordinære omstende i umiddelbar nærleik av reisemålet, kan du avbestille reisa utan å betale gebyr. Dei ekstraordinære omstenda må påverke gjennomføringa av reisa i vesentleg grad, eller transporten dit, for at du skal kunne avbestille. 

Som ein tommelfingerregel bør du vente til avreisedatoen nærmar seg før du avbestiller, då ekstraordinære omstende kan gå over. Dette gjeld òg når Utanriksdepartementet frårår å reise til stader utan å setje ein sluttdato for reiserådet. Viss Utanriksdepartementet har gjeve eit reiseråd med ein sluttdato etter avreisedagen, kan du avbestille når som helst.

For pakkereiser som blir avbestilte eller avlyste, har selskapet 14 dagar på seg til å refundere reisa.

Avvik i flyginga

Viss flyturen, som er ein del av pakkereisa, er forseinka eller blir innstilt, har du krav på standardisert erstatning frå flyselskapet som er ansvarleg for flyginga.

Arrangøren sin rett til å avlyse eller endre turen

Arrangøren kan avlyse turar med for få påmelde deltakarar utan plikt til å betale erstatning. Talet på minste deltakarar skal vere oppgjeve på førehand, og arrangøren skal gje skriftleg beskjed om avlysing. Arrangøren må då avlyse minst 20 dagar før avreisedøgnet startar – dette gjeld for reiser på over 6 dagar. Arrangøren kan avlyse nærare avreisedøgnet når det er kortare tur det er snakk om. Ved uunngåelege og ekstraordinære omstende som hindrar at reisa kan gjennomførast, til dømes naturkatastrofar, kan arrangøren avlyse reisa utan erstatningsansvar. Du vil likevel ha krav på full refusjon av innbetalt beløp for reisa. Arrangøren er bunden av prisen de avtalte. Viss det er teke atterhald om prisendringar, kan prisen endrast dersom dette kjem av

• auka transportutgifter
• auka skatter/avgifter
• endra valutakursar

Den avtalte prisen kan ikkje endrast dei siste 20 dagane før avreise. Du har uansett rett til å seie opp pakkereiseavtalen viss prisen aukar med meir enn 8 prosent etter at avtalen er inngått. Arrangøren kan berre endre andre avtalevilkår viss det er teke atterhald om det, og endringane må reknast som uvesentlege. Ved vesentlege endringar har du rett til å avlyse og få refundert pakkereisa utan å betale eit gebyr.

Når selskapet ikkje refunderer innan fristen

Viss du ikkje kjem nokon veg med selskapet og har betalt reisa med kort, kan du fremje kravet overfor banken din.Sjå meir om kortreklamasjon her.

Betalte du for reisa di med faktura, kan du bringe saka inn for forliksrådet. Ver merksam på at det er rettsferie frå 1. juli til 15. august, og at det er avgrensa aktivitet i rådet i den perioden.

Når selskapet ikkje svarer

Har du sendt ei purring til selskapet utan å få svar, kan du ta kontakt med namsmannen for å undersøkje om du har tilstrekkeleg grunnlag for å drive inn kravet utan behandling i forliksrådet først. Namsmannen kan ta pant i selskapet for deg, som igjen kan gjerast om til pengar viss eigedelane eller eigedomen til selskapet blir tvangsselde.

Det kostar om lag 2000 kroner å fremje eit slikt krav. Du får ikkje refundert pengane viss selskapet ikkje kan betale eller går konkurs under prosessen. Kontaktinformasjon til både namsmann og forliksråd finn du her. 

Sjekk at du har fått all relevant informasjon

Før du inngår ein avtale om pakkereise, skal du få all relevant informasjon om reisa på ein tydeleg og forståeleg måte.

Før du bind deg til avtalen, skal du òg få opplysningar om at du kan seie opp avtalen mot betaling av eit rimeleg og spesifisert oppseiingsgebyr.

Du har òg krav på ein del informasjon før du bind deg til ein avtale om ei samansett reise.

I tillegg til førehandopplysningar, skal avtalen eller stadfestinga mellom anna innehalde:

• den reisande sine særlege krav som arrangøren har godtatt
• arrangøren sitt ansvar og plikt til å gje hjelp
• kontaktinformasjon til lokal representant
• informasjon om klage- og tvisteløysingssystem
• den reisande sin reklamasjonsplikt
• rett til å overdra reisa

Før avreise skal arrangøren gje den reisande nødvendige kvitteringar, reisekupongar og billettar, opplysningar om planlagde avreisetidspunkt, opplysningar om fristen for innsjekking, om planlagde tidspunkt for stopp undervegs, og om transport og når ein er framme.

Rettar ved pakkereise og «samansett reise»

Pakkereise

Når du kjøper ei pakkereise, er det arrangøren som er ansvarleg for at innhaldet blir slik du kunne forvente etter marknadsføringa. Dersom føremålet med reisa fell bort (viss du har bestilt skiferie og skianlegget er stengt under heile opphaldet), og reisa av den grunnen blir kansellert, skal arrangøren refundere forskotsinnbetalingane til den reisande.

«Samansett reise»

Den næringsdrivande som har lagt til rette for ei samansett reise, er berre ansvarleg for gjennomføringa av den reisetenesta han har selt og fått betaling for.

Gjeld det ein flyreise, er ansvaret avgrensa til det. Dersom flyselskapet går konkurs, vil du berre få refundert førehandbetalt flyreise, men ikkje for hotellopphald eller opplevingar du går glipp av.

Pakkereiser kjøpt av formidlar

Føretak som berre formidlar pakkereisa har ikkje ansvar for gjennomføringa av reisa. Du må rette eit eventuelt krav direkte til arrangøren eller transportøren. Ein formidlar er eit føretak som sel pakkereiser som er tilrettelagde av ein arrangør, eller reisetenester som er samla og tilrettelagde av andre.

Dersom du likevel kontaktar formidlaren, er formidlaren forplikta til å vidareformidle førespurnaden din til arrangøren. Viss du vil avbestille reisa, må òg dette gjerast direkte hos arrangøren – og arrangøren sine vilkår gjeld.

Har eg grunnlag for å klage på pakkereisa?

Pakkereisa du har kjøpt, skal vere slik som det er oppgjeve i marknadsføring og brosjyrar, og som de har avtalt. Viss de til dømes har avtalt at leige av bil er inkludert, og dette ikkje blir oppfylt, har arrangøren ansvaret. Han har òg ansvar dersom du får ein dårlegare bil enn det de avtalte. Arrangøren sitt ansvar gjeld òg tenester frå underleverandør. Rettane dine er fastsette i pakkereiselova.

Innkvartert på eit anna hotell

Det kan hende at reisearrangøren må innkvartere deg på ein annan stad enn det som er bestilt. Då har du krav på ein like god eller ein betre standard enn det du opphavleg skulle ha hatt. Viss arrangøren ikkje snarast klarer å oppfylle dette, er det ein mangel. Er du lova rom med utsikt eller anna spesiell plassering, har du krav på å få det.

Kva må du tole av støy?

Byggjestøy kan vere eit problem i område som jamt blir utvida for å ta imot fleire turistar. Viss du ikkje har fått varsel på førehand om spesielt sjenerande støy som reisearrangøren burde kjenne til, er dette ein mangel. Støy kan òg kome frå barar, restaurantar og anna.

Du bør vere klar over på førehand at hotellområde med eit rikt aktivitetstilbod òg ofte har meir støy. Blir vatnet borte éin eller fleire dagar, er det ein mangel, men ikkje viss årsaka ligg i det kommunale systemet. Nokre timars vatnavbrot må du finne deg i, sjølv om det er plagsomt for deg.

Har eg rett på erstatning?

Du har rett på erstatning for kvart økonomisk tap som følgje av at pakkereisa har hatt avvik frå det avtalte. Det økonomiske tapet må ha samanheng med avviket, og du må dokumentere det med kvitteringar.

Retten til erstatning gjeld likevel ikkje viss avviket kjem av uunngåelege og ekstraordinære omstende som streik, naturkatastrofar, terror eller krig.

Erstatninga kan avgrensast til inntil tre gonger prisen på reisa i pakkereiseavtalen. Avgrensinga gjeld ikkje for personskadar eller andre tap som kjem av at pakkereiseaktøren har handla klanderverdig.

Erstatninga etter denne føresegna blir samordna med eventuell erstatning etter transportlovgjevinga. Rekn ut eventuell erstatning ved flyforseinking her.

Dette nyttar det ikkje å klage på

Regn eller dårleg vêr

Reisearrangøren kan ikkje lastast for dårleg vêr. Få overnattingsstader har oppvarming på romma, så det kan difor bli kaldt. Dette gjev ikkje grunnlag for erstatning. Det er lurt å ta med litt varmt tøy, sjølv om du skal til varmare land.

Ubehagelege hendingar

Viss du til dømes blir utsett for innbrot på hotellrommet, tjuveri, sjukdom eller sjenerande medreisande, er det i utgangspunktet ingen mangel du kan krevje erstatning for. Ver klar over at ønskje som ikkje blir oppfylte, ikkje blir rekna som ein mangel og difor ikkje gjev deg rettar overfor turarrangøren.

Ha låge forventningar

Viss du bestiller ei uspesifisert reise, må du forvente ein enkel standard. I vilkåra til selskapa er det som regel klare reglar for kva uspesifiserte reiser inneber. Det einaste du strengt tatt kan krevje, er ei seng med reint sengetøy, tilgang til dusj og toalett, og at du ikkje blir innkvartert saman med personar av motsett kjønn mot din vilje. Det er ikkje uvanleg at du må dele rom med andre.

Reiser de to saman, kan de risikere å måtte dele leilegheit med andre. Flytting under opphaldet kan òg førekomme, og innkvarteringa kan skje privat. Det kan vere vanskeleg å få medhald i klager på uspesifiserte reiser, fordi du aksepterer vilkåra når du bestiller ei slik reise.

Kva kan du krevje viss reisa ikkje er som avtalt?

Du kan krevje at arrangøren rettar opp viss noko ikkje stemmer med kva som er stilt i utsikt eller avtalt på førehand. Det er likevel ikkje alltid at arrangøren er i stand til å løyse problema. Då kan du ha krav på prisavslag. Viss du i tillegg har lidd eit økonomisk tap, kan du krevje erstatning.

I heilt spesielle tilfelle kan du òg ha krav på erstatning for andre store ulemper, som ikkje er reine økonomiske tap. Eit døme på ei slik stor ulempe, kan vere vedvarande støyplager. Er det snakk om ein feil som er så stor at føremålet med reisa ikkje blir oppfylt, kan du krevje heving av avtalen. Vilkåra for å heve kjøpet av reisa er likevel svært strenge.

Korleis går du fram for å klage?

1. Klag på staden

Arrangøren har rett til å få ordne opp i problema. Viss dei ikkje har fått høve til å hjelpe på staden, eller du har nekta å ta imot retting av feil, nytta det lite å krevje prisavslag eller erstatning når du kjem heim. Du kan først prøve å løyse mindre ting ved å vende deg til resepsjonen på hotellet. Viss du ikkje kjem nokon veg, kan du ta kontakt med representanten til reisearrangøren på staden.

Viss du ikkje er nøgd med løysinga, bør du innrette deg så godt du kan resten av ferien. Ta vare på kvitteringar og reisebeviset. Det vil gjere det enklare å klage når du kjem heim.

2. Klage til reisebyrået når du kjem heim

Når du kjem heim, kan du sende inn ei skriftleg og grunngjeven klage til seljaren av reisa. Forklar kva som har hendt og bakgrunnen for kravet ditt. Du må reklamere så snart som mogleg, og seinast fire veker etter at turen er avslutta.

3. Klage til Pakkereisenemnda

Viss du ikkje kjem nokon veg med turarrangøren eller reisebyrået, kan du sende saka vidare til Pakkereisenemnda. Arrangøren har plikt til å informere om denne utvegen for vidare klage, og om klagefristen.

Innhaldet er omsett til nynorsk ved hjelp av kunstig intelligens og kvalitetssikra av Forbrukarrådet.